Հեռավոր 1948, 1949 թվականներն էին: Բանակից զորացրվելուց հետո աշխատում էի Բաքվի հիդրոտեխնիկայի և մելիորացիայի գիտահետազոտական ինստիտուտում որպես միկրոկլիմայագետ:
Տարիներ շարունակ պատմաբան Լեոն տառապում էր ստամոքսի ծանր հիվանդությունից: Թիֆլիսում այլևս չէր մնացել մի բժիշկ, որին դիմած չլիներ, բայց անօգուտ:
Մի օր, 1906-ի ամռանը, Լեոն և Հովհ. Թումանյանը մեր տանն էին:
1906-ի գարնանը Թիֆլիսում էլ միտք ծագեց հայ-թաթարական հաշտության ցույց կազմակերպելու Թիֆլիսի հայոց Մայր տաճարում՝ Վանքի շրջափակի մեջ: Այդ ցույցը ավելի պատկառազդու դարձնելու համար որոշվեց հատուկ պատվիրակություն ուղարկել Էջմիածին՝ Խրիմյան Հայրիկին Թիֆլիս հրավիրելու:
Թիֆլիսի հայ գրական շրջանակի անդամներից էր Ռուբեն Խանազատը: Կարճահասակ, խոշոր սապատով, մշտուրախ, հաճելի զրուցընկեր և սեղանակից էր, Թումանյանի հետ էլ բարեկամ:
1911-ին Թիֆլիսի Վերայի այգիներից մեկում Շիրվանզադեի հոբելյանական ճաշկերույթն էր:
ԽՍՀՄ- փլուզումն ուներ իր իրական, տեսանելի պատճառները, դրանք տեխնիկատնտեսական, նաև քաղաքական-գաղափարախոսական էին, որոնք որևէ կապ չէին կարող ունենալ Գորբաչովի «դավաճանության» հետ:
Հովհ. Թումանյանը բանաստեղծում էր ոչ միայն գրչով, այլև առօրյա կյանքի մեջ իր ամեն մեկ շարժումով: Իր հագուստից սկսած մինչև իր աշխատանոցի վառարան վառելը բանաստեղծություն էր Թումանյանի համար:
Հովհաննես Թումանյանի տունը մի փոքրիկ թանգարան և մի հարուստ մատենադարան էր:
Նրբաճաշակ Հովհ. Թումանյանը, երբ իր գրպանը թույլ տար, չէր կարող անտարբեր անցնել մի սիրուն նկարի կամ նրբաքանդակ արձանի մոտից:
Տևական ժամանակ է, որ «Իրատեսի» էջերում չենք հանդիպում իմ հարգարժան ընթերցողների հետ, ներող եղեք: Ասելու և քննարկելու շատ բա կա՝ հատկապես «հայկական» պայմանական անունը ստացած հեղափոխությունից հետո:
Հին Եգիպտոսի լեգենդար փարավոն Թութանհամոնի դամբարանի վերականգնման 9 տարվա աշխատանքներն ավարտվել են: Դամբարանի վերականգնումով զբաղվում էին Արվեստի նմուշների պահպանման Գետիի ինստիտուտի փորձագետները:
Բազմանդամ ընտանիքը, անշուշտ, բազմաթիվ հոգսեր էր դնում Հովհ. Թումանյանի ուսերին: Նա ոչ միայն տանում էր այդ հոգսերը, այլև, կարելի է ասել, ուրախությամբ էր տանում, այնքան շատ էր կապված ընտանիքին:
Ռուսաստանը սկզբունքորեն չի կարող զիջել «Զանգեզուրի միջանցք» կոչեցյալը թուրքական աշխարհին ու գլոբալ արևմուտքին, քանի որ դրա հետ կապված գլոբալ ռիսկերը նույն կարգի են, ինչ ուկրաինական դեպքում, քանի որ այն ուղիղ ճանապարհ է բացում դեպի Կասպից ծովի ավազանն ու դեպի Միջին Ասիա՝ դրանից բխող բոլոր հետևանքներով...